Een slimme meter bevat een P1-poort. Met deze datapoort kan het energieverbruik van een woningen of gebouw worden uitgelezen, opgeslagen en weergegeven. Maar de data uit deze P1-poort kan ook worden ingezet voor zogeheten “load balancing” tussen opwekkers en gebruikers.
Een slimme meter verzamelt data over elektriciteits- en gasverbruik en stuurt die via een ingebouwde simkaart (gprs) door naar het energiebedrijf. Dat gebeurt via een interne datapoort. Daarnaast beschikt de slimme meter over een externe P1-poort die direct toegankelijk is. De P1-poort is een seriële poort en geschikt voor een RJ12-connector, ook wel bekend van de telefoonaansluiting. Deze poort is alleen uit te lezen, er kan niets worden geschreven.
DSMR (Dutch Smart Meter Requirements)
Er zijn tal van betaalbare interfacemodules op de markt zodat deze poort gemakkelijk is uit te lezen. De data kan – doorgaans via wifi – worden opgeslagen en weergegeven in een app op computer of mobiele telefoon. De laatste versies van de slimme meters (SMR v5) leveren ook voeding (5 V) via de P1-poort. Betreft het een oudere versie van de slimme meter (SMR v4) dan moet de interface via een voedingsadapter worden voorzien van een voedingsspanning. In Nederland stuurt de P1-poort doorgaans data elke tien seconden, bij de nieuwere DSMR-5 zou dat elke seconde gebeuren. DSMR staat voor “Dutch Smart Meter Requirements”.
Slimme meter, merk en type
Op de slimme meter zelf is doorgaans terug te vinden welke SMR-versie wordt ondersteund. Kun je het niet terugvinden op de meter, dan kun je het typenummer googlen om de specificaties te vinden van het betreffende merk/type. Er zijn diverse merken en types in omloop.
Energieverbruik uitlezen en opslaan via P1
Eenmaal aangesloten is continu het energieverbruik uit te lezen en lokaal op te slaan. Er zijn diverse apps beschikbaar, waaronder die van HomeWizard, waarmee bepaalde perioden kunnen worden teruggekeken, eventueel met gedetailleerde grafieken voor nu, dag, week, maand en jaar. Als er zonnepanelen zijn aangesloten, kun je zien wanneer er aan het net wordt terug geleverd en wat het netto verbruik is. Afhankelijk van de gebruikte app kun je energietarieven invoeren en direct de kosten van een bepaalde periode zien. De functionaliteiten variëren per interface en app.
Energiebalans
Behalve het opslaan en uitlezen van de data, is de data uit deze poort ook te gebruiken om de energiebalans (load balancing) van de woning of het gebouw te regelen. Want moet de opgewekte energie uit zonnepanelen naar het net worden terug geleverd, of moet het dan naar een thuisbatterij om later zelf te gebruiken? Een optie die vooral na afloop van de salderingsregeling interessant is. Ook kan er rekening gehouden worden met variabelen als fluctuerende energietarieven of weersvoorspellingen. Of kan onder ingestelde voorwaarden energie naar de elektrische auto worden gestuurd. Dit vergt dan natuurlijk wel wat meer intelligentie tussen opwekkers en gebruikers.
Load balancing
Als er sprake is van een elektrische auto, is de P1-poort ook eenvoudig te gebruiken om de belasting van de aansluiting in de gaten te houden. Voor laadpalen van “Easee” kan dat bijvoorbeeld met de zogeheten Easee Equalizer. Deze module kan draadloos aan de laadpaal worden gekoppeld en via de P1-poort aan de slimme meter verbonden. Zo wordt realtime de beschikbare capaciteit op het netwerk gemonitord. Zo weet de laadpaal altijd welk vermogen beschikbaar is om de auto zo snel mogelijk te laden.
Slim koppelen van opwek en gebruik
Het aantal mogelijkheden en commerciële oplossingen is groot en groeit. Het is relatief eenvoudig om de P1-poort uit te lezen en de gegevens op te slaan en weer te geven. Het is ook niet zo moeilijk om modules te vinden die de P1-poort gebruiken voor eenvoudige taken, zoals de afstemming van een enkelvoudige belasting; bijvoorbeeld een elektrische auto. Een dergelijke module hoort dan bij de laadpaal (hetzelfde merk) en de leverancier zorgt dat het goed met elkaar communiceert.
Opwek en gebruik
Het wordt een stuk ingewikkelder als je bestaande componenten hebt, zoals omvormers en zonnepanelen, en die op een slimme manier wilt koppelen aan andere componenten van andere merken, zoals een thuisbatterij of elektrische auto. Om nog niet te spreken van warmtepompboiler (warm tapwater maken uit overschot van zonnepanelen), vaatwasser en droger. En dat is natuurlijk het ultieme doel: kostentechnisch zo efficiënt mogelijk opwek en gebruik in balans brengen.